Wycena składników majątku spółki może odbyć się na różnych etapach jej działalności. W praktyce jednak można wskazać kilka sytuacji, gdy niezależna ocena eksperta jest kluczowa dla dalszego funkcjonowania przedsiębiorstwa na rynku. Kiedy najczęściej zarząd spółki zwraca się do rzeczoznawcy?

Kiedy przeprowadza się wyceny przedsiębiorstw – sprzedaż lub kupno spółki

Wielu przedsiębiorców na co dzień nie zastanawia się, ile jest warta firma, którą przez lata budowali. Sytuacja zmienia się, gdy w planach jest choćby sprzedaż posiadanych udziałów czy poszukiwanie inwestorów. Wówczas, również dla wzmocnienia swojej siły przetargowej podczas rozmów z potencjalnymi kontrahentami, przedsiębiorcy chcą dysponować dokumentem (operatem) wyceny spółki, który został przygotowany przez niezależnego eksperta.

Perspektywa transakcji sprzedaży lub kupna przedsiębiorstwa to jeden z najczęstszych powodów, dla których rzeczoznawcy przygotowują wyceny. Potencjalny inwestor zawsze chce mieć wgląd w sytuację firmy. Wycena wartości spółki przygotowana przez niezależnego eksperta obejmuje m in:

• wskaźniki i wyniki finansowe firmy wraz z analizą ekonomiczno-finansową,
• informacje o wartości różnych składników majątkowych,
• opis przedsiębiorstwa oraz środowiska, w jakim ono funkcjonuje.

Więcej informacji na temat powodów, dla których sporządzana jest wycena majątku firm, można znaleźć w artykule „W jakim celu przeprowadzana jest wycena spółki?”.

Wartość spółki a finansowanie z zewnętrznych źródeł

Innym celem, dla którego członkowie rady nadzorczej mogą skontaktować się z rzeczoznawcą, jest chęć pozyskania środków na przeprowadzenie planowanych inwestycji. Gdy przedsiębiorstwo potrzebuje zastrzyku gotówki do dalszego rozwoju, musi udostępnić informacje o swoich wynikach finansowych, w tym zysku. Bank nie musi jednak bazować wyłącznie na tych faktach – równie istotne mogą być dla niego dane o aktywach, jakimi spółka aktualnie dysponuje czy informacje o jej przewadze konkurencyjnej.

Z naturalnych względów zarówno bank, jak i prywatny inwestor będzie oczekiwał rzetelnej informacji. Bezstronne raporty z wyceny przygotowywane przez rzeczoznawców są akceptowane przez banki – opierając się na liczbach tam zaprezentowanych, można oszacować zdolność kredytową spółki lub grupy spółek i podjąć decyzję co do uruchomienia finansowego wsparcia.

Ponieważ w swojej pracy rzeczoznawcy kierują się m.in. rekomendacjami opracowanymi przez Polską Federację Stowarzyszeń Rzeczoznawców Majątkowych, wartości zaprezentowane w raportach nie są podważane przez banki. To z kolei oznacza szybkie rozpoznanie złożonego wniosku.

Wartość spółki a wytyczenie kierunku jej dalszego rozwoju

Wycena spółek nie zawsze jest przygotowywana dla podmiotów zewnętrznych (inwestorów, banków) – czasem niezbędna jest na potrzeby własne. Taka sytuacja ma miejsce, gdy osoby zarządzające firmą planują zwiększyć zysk przedsiębiorstwa lub wejść na zagraniczne rynki. W ostatnim przypadku analizy dokonane przez niezależnego eksperta mogą pomóc w podjęciu decyzji o dalszym kierunku działania, np. określeniu docelowych zagranicznych rynków zbytu.

Doświadczeni przedsiębiorcy doskonale zdają sobie sprawę z tego, że bazowanie wyłącznie na własnych przeczuciach i intuicji (a nie danych) na dłuższą metę się nie sprawdza. Aktualna wartość przedsiębiorstwa ustalona przez eksperta może pomóc w zdefiniowaniu oczekiwań finansowych, a to z kolei pomoże w ustaleniu realnych założeń.

Wyceny firm mogą służyć do celów informacyjnych i takie zadanie spełnia raport, który prezentuje wartość przedsiębiorstw ustaloną na wewnętrzne potrzeby kadry zarządzającej. Analogicznie jak w każdym pozostałym przypadku, metody wyceny wyznacza rzeczoznawca.

Jakie są najpopularniejsze metody wyceny spółek?

Ustalenie celu, dla którego raport z wyceny zostanie wykorzystany, jest często pierwszym etapem pracy rzeczoznawcy. Powód jest prosty – to jeden z kluczowych czynników determinujących wybór metody wyceny spółki. Nie istnieje jedna, uniwersalna procedura wyceny przedsiębiorstwa – aktualnie metod wyceny stosuje się wiele. Do najpopularniejszych z nich należą:

• Metody dochodowe. Rzeczoznawca bada możliwość generowania strumieni dochodów w przyszłości, bazując choćby na metodzie zdyskontowanych przepływów pieniężnych (DCF).
• Metody porównawcze. W tym procesie wyceny spółka jest porównywana z podobnymi podmiotami działającymi na rynku.
• Metody majątkowe. Opierają się one na zbadaniu aktywów i zobowiązań, jakie spółka posiada. Może to się odbywać np. metodą skorygowanych aktywów netto.

O tym, czy wycena spółki zostanie dokonana w oparciu o metodę zdyskontowanych przepływów pieniężnych (DCF), czy też metodę porównawczą, decyduje rzeczoznawca. Dzięki wiedzy i doświadczeniu może on ocenić, która metoda oszacowania wartości przedsiębiorstwa będzie adekwatna.