Czy opakowania żywności mogą być szkodliwe?

- Advertisement -

Zanim produkt żywnościowy zostanie spożyty ma kontakt z wieloma materiałami – w czasie produkcji, magazynowania, przygotowywania i serwowania. Materiały te noszą nazwę FCM, czyli przeznaczone do kontaktu z żywnością. Opakowania do żywności muszą zostać przebadane pod kątem bezpieczeństwa i obojętności chemicznej w stosunku do produktów żywnościowych, które są w nich przechowywane. Niedopuszczalne są sytuacje, gdy z materiału opakowaniowego uwalniają się szkodliwe substancje, ponieważ zagraża to zdrowiu konsumenta. Kryterium świadczącym o bezpieczeństwie opakowania jest brak wzajemnej interakcji z żywnością. W tym celu przeprowadza się badania opakowań do żywności.

Zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej nr 1935/2004 w sprawie materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością, materiały te podczas użytkowania nie mogą stanowić zagrożenia dla zdrowia człowieka, ani powodować zmian w składzie produktów żywnościowych lub pogorszenia ich cech organoleptycznych. Powyższe przepisy odnoszą się do wszystkich typów opakowań i materiałów opakowaniowych, urządzeń, narzędzi, sprzętu, naczyń kuchennych i stołowych, a także powierzchni roboczych, blatów, wyposażenia przeznaczonego do kontaktu z żywnością.

Badania opakowań mają więc na celu potwierdzenie zgodności z przepisami prawa, co naturalnie przekłada się na bezpieczeństwo zdrowotne i bezpieczeństwo produktu spożywczego. Producenci zostali zobowiązani do zapewnienia ochrony konsumentów przez zasady GMP (Good Manufacture Practice), czyli dobrej praktyki produkcyjnej. Reguły te:

zawierają listę dozwolonych, sprawdzonych substancji, które można zastosować w procesie produkcji;
narzucają wybór odpowiednich materiałów do procesu produkcji, mając na uwadze bezpieczeństwo i obojętność wyrobów końcowych;
nakazują wdrażanie udokumentowanego systemu zapewnienia jakości i systemu jej kontroli;
zobowiązują do odpowiedniej organizacji zakładu i przekazywania personelowi wiedzy na temat krytycznych etapów produkcji.

Zasady GMP mają zastosowanie do wszystkich etapów produkcji. Więcej na stronie hamilton.com.pl/oferta/badania-opakowan-i-produktow-non-food/materialy-do-kontaktu-z-zywnoscia/

Rodzaje badań

Opakowania do żywności produkuje się z następujących surowców:

papier, tektura;
tworzywa sztuczne;
szkło, ceramika;
metale, stopy metali;
silikon, guma.

Powyższe grupy materiałowe (w zależności od specyfiki) można poddać analizom: sensorycznym, czystości mikrobiologicznej, migracji, na zawartość metali ciężkich, ftalanów, bisfenolu A, olejów mineralnych, przepuszczalności gazów. Wykonuje się także ocenę organoleptyczną (za pomocą zmysłów) w zakresie wyglądu, trwałości nadruku, przepuszczalności światła oraz fizykochemiczną i mechaniczną, np. szczelność czy odporność chemiczna. Wyspecjalizowane jednostki badawcze oferują także oznaczenia odporności na korozję, oporu w zmywarce i kuchence mikrofalowej, na wysoką temperaturę w piecu, a nawet odporności na wstrząsy.

Rodzaje wykonywanych testów i analiz dobiera się w zależności od rodzaju surowca i tego, w jaki sposób będzie użytkowany, czyli przeznaczenia.

Cechy prawidłowo wyprodukowanego opakowania

wyprodukowane zgodnie z dobrą praktyką produkcyjną tak, aby nie dochodziło do migracji składników opakowania do żywności;
nie powoduje zmian w składzie żywności, jego smaku i zapachu;
jest odpowiednio oznakowane, nie wprowadza konsumenta w błąd, posiada informację o przeznaczeniu (ekspres do kawy, butelka do wina, łyżka do zupy), jest oznakowane czytelnie, widocznie i nieusuwalnie;
zawiera ewentualne zalecenia, których należy przestrzegać w celu bezpiecznego i właściwego użytkowania.