Borelioza jest najczęstszą chorobą odkleszczową. Najwięcej zachorowań na boreliozę notuje się w północno-wschodnich stanach USA, w Europie Środkowej, Skandynawii i Rosji. Są to obszary endemicznego występowania choroby związane z obszarem bytowania kleszczy Ixodes. W Polsce większość nowych przypadków boreliozy jest notowana między 1 maja a 30 listopada, a 80% przypadków występuje w czerwcu i lipcu w okresie żerowania mikroskopijnych, trudnych do zauważenia nimf kleszczy.

W Polsce rejonem endemicznym jest północna część kraju (szczególnie województwo podlaskie, warmińsko-mazurskie, zachodniopomorskie). W ostatnich latach szczególny wzrost zachorowań odnotowano w województwie śląskim i małopolskim. W 2004 roku w Polsce liczba zachorowań wynosiła 3817 przypadków.

Borrelia dostaje się do organizmu w wyniku ukłucia kleszcza. Ślina kleszcza zawiera składniki, które zakłócają reakcję odpornościową w miejscu ukłucia, co znacznie ułatwia infekcję. Odpowiedź zapalna na bakterie powoduje powstanie wczesnej zmiany skórnej (rumień wędrujący). Borrelia żyje wewnątrzkomórkowo oraz przekracza barierę krew-mózg, co stwarza pewne problemy w czasie leczenia (tylko niektóre antybiotyki penetrują barierę krew-mózg i tylko niektóre działają wewnątrzkomórkowo). W ciągu kilku tygodni po ukłuciu kleszcza krętki rozprzestrzeniają się za pośrednictwem krwi do odległych miejsc – stawów, serca, układu nerwowego. Nieleczona infekcja może być obecna przez wiele miesięcy lub nawet lat, mimo wytwarzania przeciwciał przeciw borrelii.

LECZENIE I DIETA:
Boreliozę leczy się za pomocą antybiotyków. Wybór leku zależy od postaci (etapu) choroby. Ważne znaczenie mają czynniki żywieniowe i styl życia.
1. Dla większości pacjentów korzystna jest dieta bez glutenu i nabiału, ponieważ te rodzaje żywności mogą powodować lub wzmagać stan zapalny, co jest już poważnym problemem. Jajka i masło są akceptowane. Chude organiczne białka, owoce, warzywa i zdrowe tłuszcze, takie jak olej rybny, len, oliwki, awokado, orzechy i nasiona zapewnią odpowiednie odżywianie bez powodowania zapalenia.
2. Ponieważ funkcja trawienia jest często zagrożona, niskoalergiczna dieta jest pożądana. Unikanie cukru może pomóc w zapobieganiu przerostowi drożdżaków związanemu ze stosowaniem antybiotyków i pomoże w zdrowej odpowiedzi immunologicznej. Przerost drożdżaków może wystąpić szczególnie w kuracji antybiotykowej. Dlatego silne probiotyki powinny być sosowane w leczeniu każdego chorego na boreliozę oraz profilaktycznie.
3. Ważne jest, aby spożywać co najmniej dwa litry czystej, filtrowanej wody dziennie, w celu wypłukiwania produktów odpadowych. Z tych samych powodów, konieczna jest odpowiednia ilość błonnika.
4. Sen jest ważny, ponieważ boreliozie często towarzyszy bezsenność ze względu na ból i brak równowagi neuroprzekaźników. Melatonina, 5-HTP i zioła, takie jak waleriana i passiflora, mogą być pomocne.
5. Należy wykluczyć palenie papierosów, które obniża odporność immunologiczną.
6. Należy włączyć suplementację witaminową D i C. Popularnym środkiem odgrzybiającym jest także olejek z oregano.

Ogólnie biorąc dieta nie powinna zawierać:
– przetworzonego cukru, sztucznych słodzików oraz tłuszczów trans (takich jak margaryna)
– produktów zawierających drożdże
– białego chleba, ziemniaków
– owoców za wyjątkiem jabłek, cytrusów
– piwa i wina
– serów pleśniowych, serów fermentowanych w tym żołtych
– soi i jej pochodnych, orzeszków ziemnych i ich pochodnych, kukurydzy
– napojów gazowanych oraz innych sztucznych/ przetworzonych napojów
– sztucznych barwników, aromatów i konserwantów, MSG, BHA, BHT, GMO

WAŻNE OBJAWY: W ciągu od 1 do 3 tygodni od ukłucia pojawia się pojedynczy rumień wędrujący, który jest pierwszym objawem choroby. Charakterystyczne jest jego obwodowe szerzenie się i centralne ustępowanie. Rumieniowi mogą towarzyszyć objawy grypopodobne. Rzadkim objawem jest ciemnoczerwony naciek limfocytarny, najczęściej na małżowinie usznej. Zarówno rumień, jak i objawy ogólnoustrojowe ustępują w ciągu 4–12 tygodni. U części chorych objawy zakażenia ograniczonego mogą nie występować lub pozostać niezauważone przez chorego. Wówczas w ciągu od kilku tygodni do kilku miesięcy choroba ujawnia się w postaci zakażenia uogólnionego (stadium wczesne rozsiane). Może przebiegać pod postacią zapalenia stawów lub neuroboreliozy albo (rzadziej) zapalenia mięśnia sercowego. Zapalenie stawów rozwija się u około 60% nieleczonych pacjentów. Najczęstszym powikłaniem neurologicznym jest porażenie nerwu twarzowego. Powikłania kardiologiczne są jeszcze rzadsze, dotyczą około 5% nieleczonych osób. Po wielu latach od zakażenia u pacjentów nieleczonych mogą rozwinąć się późne objawy boreliozy, które mogą doprowadzić do trwałego uszkodzenia układu nerwowego lub narządów ruchu.

Mgr Patrycja Kłósek
Dietetyk kliniczny, Psychodietetyk

Paleta diet
PALETA DIET CENTRUM LECZENIA OTYŁOŚCI JAWORZNO, LĘDZINY
www.paletadiet.pl
Kontakt: 690 442 833
Ul. Przechodnia 5 Jaworzno