Uroczystość Bożego Ciała po raz pierwszy wprowadził biskup Nankier w 1320 roku w diecezji krakowskiej. W 1420 roku na synodzie gnieźnieńskim uznano uroczystość za powszechną, obchodzoną we wszystkich diecezjach.
Obecnie Polska jest jednym z nielicznych państw, w którym zwyczaj organizowania procesji do czterech ołtarzy w uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa przypada na czwartek po Niedzieli Trójcy Najświętszej. Jest to prawdziwy ewenement na skalę Europy!
Ołtarze procesyjne. Tradycja związała cztery ołtarze z prawdą przekazaną nam przez czterech ewangelistów. Dlatego procesja zatrzymuje się kolejno przy czterech ołtarzach, przy których czytane są fragmenty z jednej Ewangelii (według kolejności) Mateusza, Marka, Łukasza i Jana.
Spoglądanie na Hostię. Wierzono, że patrzenie na Hostię podczas procesji przynosi podobne skutki, co przyjęcie Komunii Świętej.
Monstrancja. Na czele procesji niesiona jest zawsze monstrancja z Najświętszym Sakramentem. Nazwa „monstrancja” wywodzi się od łacińskiego słowa oznaczającego „pokazywać”. Używa się jej po to, by Chrystus pod postacią chleba był widoczny dla ludzi i by widok ten miał godną oprawę.
Baldachim. Używa się go głównie w czasie procesji eucharystycznych. Niesiony jest zazwyczaj przez dorosłych mężczyzn nad celebransem trzymającym monstrancję z Najświętszym Sakramentem. W pobliżu baldachimu, po obu jego stronach, ministranci mogą nieść świece lub pochodnie. W architekturze najbardziej znany i okazały baldachim znajduje się nad Konfesją św. Piotra w Rzymie, zaprojektowany przez Berniniego, wsparty na czterech spiralnych kolumnach.
Dzwonki i kadzidło. Na początek i na koniec procesji biją dzwony kościelne. W trakcie jej trwania używane są przez ministrantów dzwonki i kadzidło. Głos dzwonów i dzwonków oraz palenie kadzidła związane jest z dawaniem wyrazu uwielbienia Boga.
Sypanie kwiatów. Piękną tradycją w czasie procesji Bożego Ciała jest sypanie kwiatów pod stopy kapłana niosącego Hostię. Zwyczaj ten ma swoje korzenie w tradycji starotestamentowej. W Kościele kwiaty są wyrazem miłości do Zbawiciela i wdzięczności za to, że jest z nami. Z żywych kwiatów ozdabia się ołtarze, układane są dywany na trasie procesji oraz w trakcie procesji są sypane przed Najświętszym Sakramentem. Sypią je dzieci. Przeważnie są to dziewczynki pierwszokomunijne, obchodzące rocznicę I Komunii św., ale i młodsze.
Gałązki z brzozy. W naszej tradycji szczególną rolę odgrywają gałązki z brzozy, które według wierzeń mogą stać się źródłem Bożego błogosławieństwa, a które wcześniej służyły za dekorację ołtarzy dla Najświętszego Sakramentu. Zaraz po przejściu procesji do kolejnego ołtarza wierni obrywają gałązki brzozy i zabierają je do domu, aby wraz z nimi dotarło błogosławieństwo Boże do naszych domów i pól.
Gałązki brzozy umieszczane są nad wejściem do domu i budynków gospodarczych. W domu wkłada się je za poświęcone obrazy lub krzyż, aby w ten sposób uprosić opiekę Bożą dla rodziny. Przechowywane są przez cały rok jako cenne lekarstwo dla ludzi i żywego inwentarza, ochronę przed klęskami żywiołowymi, a zwłaszcza przed uderzeniem pioruna. Gałązki brzozy zanoszone są także na pola i wkładane w ziemię, która później zostanie obsiana, aby błogosławieństwo spłynęło także na zbiory. Część z gałązek brzozy palono, aby dym odstraszał chmury, niosące grad i pioruny.
Wianki z ziół. Obok zrywania brzozowych gałązek, mamy zwyczaj wicia wianków z ziół leczniczych i kwiatów. Są one symbolem ludzkiej pracy, a jednocześnie utożsamiają dar Boży służący ludziom i wszelkim stworzeniom. W przeszłości wianki do kościoła zanoszono w dzień Bożego Ciała i pozostawały tam przy ołtarzu przez całą oktawę, aby nabrały świętej mocy. Obecnie wianki do kościoła zanosimy w ostatnim dniu oktawy. Poświęcenie wianków odbywa się w Boże Ciało lub ostatniego dnia oktawy.
Poświęcone wianki chroniły domowników, przed burzą, piorunami, złymi duchami i wszelkimi innymi nieszczęściami. Miały też chronić zwierzęta gospodarcze. Z tego powodu, wianki przechowywano w stajni i oborze. Często poszczególne gałązki z wianka umieszczano na polach, by lepiej rosły plony i by Bóg zachował je od szkodników i nieurodzaju.
Wykorzystanie ziół z wianków miało również inny cel. Wierzono, że mają one leczniczą moc. Z suchych ziół wykruszonych z poświęconego wianka, przyrządzano napary lecznicze na różne schorzenia i choroby. Wierzono, że uśmierzą bóle, wyleczą i zapobiegną chorobom zarówno u ludzi, jak i u zwierząt.
Dekoracje domów i trasy procesji. Dekoracje są zazwyczaj przygotowywane na trasie procesji eucharystycznej, ale nie tylko. Są również domy, które mimo że są oddalone od trasy procesji, to jednak na ten czas zostają odświętnie udekorowane elementami religijnymi. W oknach umieszcza się święte obrazy, światła, kwiaty, na ścianach domów zawiesza się kilimy, ubiera się zielenią ogrodzenia posesji itd. Dekoracja domów jest naszym wyznaniem wiary, a jednocześnie znakiem czci i szacunku dla Jezusa; jest również znakiem zaproszenia Chrystusa do rodziny i naszego życia. Podobnie sama trasa procesji przyozdabiana jest kwiatami i zielenią wiosny. W niektórych regionach Polski układane są nawet dywany z kwiatów.
[vc_facebook]
