Banalnie można by zacząć, że każda biblioteka to miejsce ważne. Zaryzykujemy jednak tezę, że biblioteka, o której poniżej była arcyważna. Mowa o Filii dla Niewidomych jaworznickiej Miejskiej Biblioteki Publicznej. Filię tworzyła i nią dzielnie kierowała Barbara Sikora. Jej autorstwa jest poświęcona owej filii wystawa pt. „Była taka biblioteka – 1984 – 2003” prezentowana w Teatrze Sztuk.
Kuratorem wystawy jest Julia Ptasznik. Wystawę otworzył wernisaż w piątkowe popołudnie 20 września. Gości przywitała dyrektor Teatru Sztuk Ewa Sałużanka. Zgromadził liczne grono bywalców tej biblioteki. Odnajdywali na fotografiach siebie, wspominali tamten czas. Była dyrektor Halina Żuczek, dyrektor Jacek Maro, dyrektor biblioteki w Oświęcimiu Leszek Palus. Były sekretarz miasta Kazimierz Kielski.
Na ścianach galerii kilkadziesiąt skrupulatnie dobranych zdjęć, wycinki z artykułów prasowych. Zwracają uwagę liczne cykle realizowane w tej bibliotece: Książki dziewiętnastowiecznego Jaworzna, Twórca wobec swoich dzieł, Rodem z Jaworzna. Autorami fotografii czarno-białych jest Jacek Nosalik.
Historia filii wiedzie do grudnia 1984 roku, wtedy to otwarto jej lokal biblioteczny w bloku mieszkalnym przy ul. Wandy 68 na Pańskiej Górze. Zaczynano nad wyraz skromnie – na 17 m2 regał biblioteczny długi na 5,5 m., na nim ledwie 17 tytułów na 357 kasetach. W roku zamknięcia filii było już 2000 tytułów na przeszło 20 tys. kaset. Pierwszymi słuchaczami „książki mówionej” byli członkowie jaworznickiego koła Polskiego Związku Niewidomych. Najstarsi z nich to rocznik dwudziesty, uczestnicy wydarzeń wojennych i powojennych, których tragiczne losy cierpliwie spisywała kierowniczka biblioteki Barbara Sikora.
W filii prężnie działał Dyskusyjny Klub Książki Mówionej, który zapraszał na spotkania rocznicowe, gościli w nim również pisarze, aktorzy, muzycy, księża, ludzie nauki. Przypominano np. historię Powstania Warszawskiego. O tym spotkaniu z 1987 r. pisał ceniony wykładowca Uniwersytetu Jagiellońskiego Zbigniew Siatkowski: „Moi jaworzniccy słuchacze, umieją myśleć Ojczyzną. Rozumieją dobrze, co jest istotą tamtych lat i naszych lat również, bo tamte i nasze lata stanowią ciągłość”.
Filia była też ulubionym miejscem spotkań osiedlowych dzieciaków, mieszkańców osiedla i uczniów pobliskiej szkoły podstawowej nr 13 i młodzież ze szkół średnich. Dzieciaki z zaciekawieniem obserwowały pracę nad wystawieniem jednoaktowej komedii „Zagłoba swatem”. Jak pisze w wystawowym wydawnictwie Barbara Sikora „przygotowanie spektaklu było ciągłym pokonywaniem trudności bez żadnej gwarancji, iż eksperyment się uda”.
W kwietniu 1992 r. na Pańskiej Górze utworzono następną filię MBP. Obydwie filie dysponowały 122 m2. Na nich gromadzono oprócz kaset, płyt i książek brajlowskich również książki czarno drukowe. W maju 1993 r. powołano przy tej filii jaworznickie koło Polskiego Towarzystwa Czytelniczego.
W 1996 r. Związek Niewidomych wraz z biblioteką przeniesiono na ul. Dwornickiego. Filia królowała tam na 39m2. Filia nadal prowadziła bogatą działalność oświatową, zapraszała na imprezy literackie, spotkania historyczne i koncerty. 3 października 2003 roku filię zamknięto.
Pożegnano się z biblioteką, „taką nietypową – pisze Barbara Sikora – bo przecież dla niewidomych, jednak przyjazną dla każdego, kto do niej zaglądnął (..). Nie piszę z żalem, że tej biblioteki nie ma, piszę z wdzięcznością, że była”. Może nikt nie pomyślał podówczas o tym, że tak bezpardonowo zamknięto niewidomym i słabowidzącym ich okno na świat. Na szczęście umieli znaleźć dla siebie miejsce w Tatrze Sztuk, tu realizują swoje pasje. Ela Bigas
