Burak cukrowy to odmiana buraka zwyczajnego z rodziny komosowatych. Jest to cukrodajna roślina przemysłowa. Na świecie stanowi drugie źródło cukru (24% światowej produkcji). Nad burakiem uplasowała się trzcina cukrowa.
Charakterystyka buraka cukrowego
Burak cukrowy jest rośliną dwuletnią. W pierwszym roku roślina wypuszcza długi korzeń, będący magazynem pokarmów, które są pobierane z ziemi. Na korzeniu znajdują się tzw. włośniki, które są odpowiedzialne za pobieranie składników pokarmowych z gleby. Dopiero w drugim roku wydaje nasienie.
Przeczytaj artykuł: Nawozy Dolistne, który wybrać?
Prawidłowo rozwinięty burak cukrowy (korzeń) powinien przybrać postać wrzecionowatą, zwężającą się ku dołowi. Z reguły więc korzeń ma kształt stożka. Jego masa zazwyczaj wynosi 0,5 – 1 kg. Cechą charakterystyczną jest duża zawartość sacharozy. Korzeń buraka cukrowego może być:
- niskocukrowy (17% zawartości cukru),
- średniocukrowy (18 – 19% zawartości cukru),
- wysokocukrowy (19 – 21% zawartości cukru).
Korzenie o wysokiej zawartości sacharozy przeznaczane są na cukier buraczany, nazywany cukrem spożywczym. Na rynku dostępny jest zarówno cukier biały (konsumpcyjny), jak i rafinowany. Korzenie o niskiej zawartości sacharozy oraz liście buraka cukrowego (bogate w białko, wodę, tłuszcze) najczęściej wykorzystywane są jako pasza dla zwierząt hodowlanych. Z melasy, która jest produktem ubocznym powstającym podczas produkcji cukru spożywczego, otrzymuje się różnorodne produkty chemiczne, w tym kwas cytrynowy i glicerynę.
Średni plon korzeni buraków cukrowych szacuje się na 40 t/ha. W niektórych przypadkach plon może dojść nawet do 100 t/ha. Roślina uprawiana jest głównie:
- w północno-wschodniej Francji,
- w południowych Niemczech,
- w Rosji (zwłaszcza w pasie czarnoziemów oraz gleb brunatnych europejskiej części kraju),
- na Ukrainie,
- w północnych Włoszech,
- w krajach Beneluxu,
- w Portugalii,
- w Szwajcarii,
- w Chile,
- w Austrii,
- w Wielkiej Brytanii,
- w Kanadzie,
- w Czechach,
- w USA,
- w Turcji,
- w Japonii.
W Polsce buraki cukrowe uprawiane są:
- na Nizinie Śląskiej,
- na Kujawach,
- na Żuławach Wiślanych,
- na Wyżynie Lubelskiej,
- w Wielkopolsce.