Szyb Jacek – Rudolf, który stał się zalążkiem kopalni o tej samej nazwie, którą później zmieniono na Kościuszko, wiąże się z kopalnią Fryderyk August (później Piłsudski), w pobliżu której około roku 1880 uruchomiono wcześniej wspomniany szyb.
Kopalnia Jacek – Rudolf należała na początku roku 1900 do Gwarectwa Jaworznickiego, które należało wtedy do przedsiębiorców wiedeńskich. Kilka lat później spółka została wykupiona przez Jana Kantego Steczkowskiego. Ważnym wydarzeniem tamtego okresu jest również zmiana nazwy kopalni z Jacek – Rudolf na Tadeusz Kościuszko.
Światowy kryzys gospodarczy XX w., który zawitał również do Jaworzna oraz kopalni Kościuszko, sprawił, że kopalnia miała coraz większe problemy.
W okresie wojennym nastąpiła kolejna zmiana nazwy kopalni. Kościuszko otrzymał niemiecką nazwę Rudolfgrube. W pierwszych miesiącach okupacji hitlerowskiej w kopalni pracowali sami Polacy. Później do pracy zostali zatrudnieni więźniowie jaworznickiej filii obozu oświęcimskiego.
W latach czterdziestych XX w. kopalnię Kościuszko, Jan Kanty oraz Piłsudski połączono w jedno przedsiębiorstwo o nazwie Jaworzno, które posiadało 5 szybów wydobywczych: Helena, Paulina, Rudolf, Jan, Artur oraz 2 szyby pomocnicze: Wodny i Leopold.
Na rozbudowę kopalni Kościuszko w 1949 roku wpłynęła decyzja o budowie elektrowni Jaworzno II, która w późniejszych latach stała się głównym odbiorcą jej węgla.
W latach sześćdziesiątych kopalnię Kościuszko połączono z kopalnią Piłsudski, a w latach siedemdziesiątych dołączono również kopalnię Sobieski. To właśnie w tamtym okresie kończy się samodzielne funkcjonowanie kopalni Kościuszko.
Natalia Uroda
(na podst. Proksa S., „Kościuszko” – Kopalnia, której już nie ma, w: Zeszyty Historyczne MJ, Styczeń 2001 , Zeszyt 4)
Pozostałe artykuły:
[vc_facebook]
Zdjęcia: Zeszyty Historyczne, MMJ; Jaworzno – portret miasta, BPiI UM Jaworzno
Czy to nie pomyłka? Na zdjęciu widać napis „Szyb Jarek Rudolf” a piszą „Szyb Jacek Rudolf” tekst i (zdjęcie nr 5)
uzupełnienie z internetu:
„Przedsiębiorstwo „Jaworznickie Komunalne Kopalnie Węgla S.A. w Krakowie” powstały na bazie majątku Gwarectwa Jaworznickiego założonego w 1879 r. przez wiedeńskich finansistów, którzy nabyli państwowe kopalnie węgla w Jaworznie: „Fryderyk-August” i „Jacek-Rudolf” W 1919 r. Gwarectwo Jaworznickie zostało wykupione od kapitału austriackiego przez konsorcjum utworzone przez miasta Kraków i Lwów oraz Polski Bank Przemysłowy. 15.08.1921 r. majątek Gwarectwa został przekształcony w Spółkę Akcyjną pod nazwą „Jaworznickie Komunalne Kopalnie Węgla”. Zarząd Spółki miał siedzibę w Krakowie, a Dyrekcja kopalni węgla kamiennego w Jaworznie. Spółka posiadała kopalnie węgla kamiennego: „Józef Piłsudski”, „Tadeusz Kościuszko”, „Jan Kanty”, Leopold” oraz nieczynną kopalnię rudy ołowianej; majątki ziemskie; elektrownię; własne firmy handlowe dla sprzedaży węgla: „Jaworzno Składy Węgla, Koksu i Drzewa” Sp. z o.o. w Krakowie, „Jawor” Sp. z o.o. we Lwowie; udziały w innych przedsiębiorstwach m.in. „Żegluga Polska S.A. w Krakowie. We wrześniu 1939 r. majątek Spółki został objęty zarządem komisarycznym, zmieniono jej nazwę na „Jaworznoer Steinkohlengruben Aktiengesellschaft Jaworzno O.S”. W maju 1940 r. Urząd Powierniczy w Katowicach zlecił zarząd komisaryczny nad kopalniami i elektrownią „Jaworznickich Komunalnych Kopalń Węgla S.A.” utworzonej w grudniu 1939 r. Śląskiej Przemysłowej Spółce Akcyjnej w Katowicach (Schlesische Industrie AG Kattowitz). Pod koniec 1942 r. kopalnie, elektrownie JKKW .: